Fütürizm (Gerçekçilik)

Fütürizm, bir diğer adıyla gerçekçilik akımı 20. yüzyılın başlarında İtalya’da ortaya çıkmıştır. Bir başkaldırı, bir reddediş ve hepsinin ötesinde dogmalara isyan olarak kabul edilir. Öncüsü, İtalyan şair, oyuncu ve roman yazarı Filippo Tommaso Marinetti’dir. Peki, fütürizm nedir? Fütürizm nasıl ortaya çıktı? Fütürizmin öncüleri kimler? Fütürizmin en ünlü eserleri nelerdir? Gelin, fütürizm ile ilgili merak ettiğiniz birçok sorunun yanıtını birlikte inceleyelim…

Fütürizm (Gerçekçilik) Nedir?

Fütürizm, konvansiyonel kalıpları kabul etmeyen, geleneksel bakış açısını reddeden ve ‘’sözcüklerin özgürlüğü’’ mottosunu esas alan bir akımdır. Filippo Tommaso Marinetti, 1909 yılında Fütürizm Bildirisi’ni yayınlayarak ana esasları açıkça ortaya koymuştur. Bildiriye göre;

• Cesaret, cüret ve başkaldırı şiirin ana ögelerini oluşturacak,
• Müzeler, kütüphaneler ve her tür akademinin kalıpları yıkılacak,
• Ahlakçılıkla, feminizmle, her çeşit fırsatçı ya da faydacı ödleklikle savaşılacak.

Bu apaçık başkaldırı kısa zamanda mimarların dikkatini çekti.

Fütürist Mimari

Fütürizm akımı, tıpkı edebiyatta olduğu gibi mimari alanda da farkını açıkça ortaya koydu. Eğri çizgiler, yaratıcı formlar ve ilk bakışta göze çarpan materyaller, bu benzersiz başkaldırının ana unsurları oldu.

Hareketin ilk temsilcilerinden biri Mimar Antonio Sant’Elia idi. Yeni ve modern bir dünya tasarlamak isteyen Sant’Elia, teknolojinin gücünü somut eserlere dönüştürdü. Bu konuyla ilgili sayısız makalesi yayımlandı. Ayrıca hayalini kurduğu modern şehirler için gökdelenler tasarladı.

Hareketin yaygınlaşmasıyla fütürist mimarlar dört ana noktaya odaklandı. Bu maddeleri şöyle sıralayabiliriz;

• Hareketlilik
• Teknoloji
• Doğal malzemeler
• Bilim

Fütürist mimarlar geleneksel yapıları terk ederek hayallerindeki sanat eserlerini yapmayı tercih ettiler. Hareket ve tasarım akışına önem verdiler. Düz ve yalın çizgilerini zaman içerisinde keskin kenarlara, üçgen ve oval hatlara dönüştürdüler. Teknolojik gelişmeleri reddetmek yerine onları kucakladılar. Bu durumun en tipik örneği, tasarladıkları apartmanlarda merdivenler yerine hem daha işlevsel hem de çok şık cam yüzeyli asansörler kullanmalarıdır. Kısacası; kalıpları kabul etmek yerine makineleşmeyi seçtiklerini söyleyebiliriz. Bilim, fütürizmin mayasıdır.

Fütürist Mimarlar

Önemli fütürist mimarlardan bazıları;

• Antonio Sant’Elia
• Mario Chiattone
• Angiolo Mazzoni
• Richard Moreta Castillo
• Giuseppe Pettazzi
• Hugh Ferriss
• Virgilio Marchi
• Zaha Hadid