Bauhaus Akımı

’Oyun şölene, şölen işe, iş ise oyuna dönüşür.’’ 

‘’Eğitim sanatçı ve zanaatçı işbirliği, sanat, el işçiliği, sezgi ve yöntem bütünlüğü içinde verilir.’’

1919 ve 1928 yılları arasında Bauhaus’u yöneten, kurucu Walter Gropius eğitim ilkelerini böyle özetliyordu. Bauhaus bu ilkelere sadık kalarak 20.yüzyıla mimarlık, sanat ve tasarım alanlarında yepyeni akımlar kazandırdı…

Bauhaus, 1919 yılında Almanya’nın Weimar şehrinde kuruldu. 19.yüzyılda başlayan eğitim reformları ve endüstriyelleşme ihtiyaçlarının bir ürünü olarak hayata geçen okul, dönemin en seçkin mimarlarını ve sanatçılarını bir araya getirdi. Buraya sadece bir sanat ve tasarım okulu demek açık seçik haksızlık olacaktır. Bauhaus hem bir üretim merkezi, hem bir beyin fırtınası alanı, hem de dev bir sanat kompleksidir. 

Kurucu Gropius, savaş sonrası yeni bir mimari arayıştaydı. Ortaya çıkacak ürünlerin sanatsal değeri olduğu kadar fonksiyonel işlevleri olmalıydı. Fiyatlar savaş yorgunu halkı yormamalıydı, kalite yükselmeliydi. Gropius için tüm bu şartların oluşması tabir-i caizse akıl imecesine bağlıydı. Çok basit fakat keskin zekâ gerektiren bir formül buldu: Sanatkâr ve zanaatkârları bir araya getirmek… Ressamları, mimarları, heykeltıraşları ve zanaatkârları aynı hedefe odakladı.

Öğrenciler diledikleri seçmeli derslere katılıyor ama hepsi zorunlu hazırlık aşamasından geçiyordu. Tasarım dersi fikri de bu ortak paydaların sonucu olarak, ilk kez Bauhaus Okulu’nda ortaya çıktı. Temel zanaat bilgisi, tasarım parametreleri ile bir araya geldi, daha sonra da pratiğe döküldü. Öğrencilere nesnel ve geleneksel yolları izlemek yerine özgün düşünce imkânı tanındı. Böylece yeni akımlar ortaya çıktı. 

Hem sanatkârlar, hem de zanaatkârlar dönemin şartlarının farkında, olgun bireylerdi. Biçimsel bakış açısının yerini işlevselliğin alması gerektiğinin farkındalardı. Böylece ortaya modernizm akımının temelleri atıldı. Betonarmeyi mimarlık ürünlerinin tamamında kullanmayı ilke edindiler, yapılarda büyük cam yüzeyler ve bant pencereler tercih ettiler. Makine kullanımına değer vererek endüstriyel ürünlerin üretiminde rol oynadılar. Bütün bunların yanı sıra 1927’de Mimarlık Bölümü Başkanlığı’nı devralan Henry Meyer eğitim programına yapı, plama ve şehir tasarımını dahil etti.

Nazi Rejimi, Bauhaus Sanat Okulu’nun sonu oldu. 1933’te Hitler’in emriyle kapatılan okul, 14 yıllık kısa yaşantısına sayısız fikir sığdırarak yüzyıllara ilham verecek bir figür oldu.